Hoe werken emoties in de hersenen? Als we dat maar eens wisten! Natuurlijk is er al het een en ander bekend over emoties, maar hoe ze precies in elkaar steken is echter nog onduidelijk. Daarom wordt er nog volop onderzoek naar gedaan.

Als iemand je vraagt een emotie te beschrijven denk je al gauw aan bijvoorbeeld een blij gezicht of huilend kind. Een emotie bestaat niet alleen uit gedrag, maar ook uit een gedachte en gevoel. Deze drie componenten kunnen worden opgeroepen als reactie op een emotionele stimulus. Je zenuwstelsel speelt hier een belangrijke rol bij. Denk bijvoorbeeld maar aan hartklopping die je krijgt nadat je heel erg bent geschrokken.

Daarnaast zijn er een aantal hersenen gebieden waarvan wordt gedacht dat deze erg belangrijk zijn voor het ervaren van emoties. Deze gebieden worden samen het limbische systeem genoemd. Het limbische systeem bestaat onder andere uit de hippocampus, de amygdala en de frontale kwab.

Hoewel het niet mogelijk is om één hersengebied aan te wijzen voor een specifieke emotie, is er wel iets duidelijk over de functies van de hersengebieden die actief zijn bij een emotie. De amygdala bijvoorbeeld wordt voornamelijk in verband gehouden met angstige reacties vecht of vlucht reactie. Maar ook met het herkennen van angst bij andere mensen.

De hippocampus staat vooral bekend om zijn betrokkenheid bij het geheugen. Het speelt echter ook een belangrijke rol bij bijvoorbeeld angst conditioneren. Dit betekent dat de emotie angst wordt gekoppeld aan een bepaalde handeling of situatie. De volgende keer dat je in die situatie zit zul je extra op je hoede zijn en zul je waardoor deze de volgende keer extra makkelijk een angst reactie kan opwekken.

De frontale kwab houdt zich voornamelijk bezig met het onderdrukken van emoties en het overwegen van dingen. Zonder frontale kwab zou je waarschijnlijk een heel impulsief emotioneel persoon zijn.

Verder is er nog een hersengebied bekend dat de ‘cortex cingularis anterior’ wordt genoemd. Dit hersengebied wordt voornamelijk actief op het moment dat er iets vervelends gebeurt. Dit kan zijn wanneer je iets naars ziet gebeuren, maar bijvoorbeeld ook wanneer je een fout maakt.

Naast deze hersengebieden (waar over natuurlijk nog veel meer te vertellen is, maar ook nog veel onbekend is) spelen de neurotransmitters en hormonen ook een belangrijke rol. Bijvoorbeeld serotonine wordt onder andere geassocieerd met een goede stemming. Mensen met een depressie krijgen daarom vaak medicatie die ervoor zorgt dat er meer serotonine in hun hersenen aanwezig is. Maar ook dopamine en adrenaline zijn belangrijke hormonen.

Een emotie is dus voor je hersenen een behoorlijk complex geval. Maar onderzoekers zijn druk bezig om de geheimen van de emoties te ontrafelen. Niet alleen omdat het buitengewoon interessant is, maar ook omdat ze zo hopen mensen met bepaalde psychische stoornissen (zoals bijvoorbeeld een angststoornis) beter te kunnen helpen.

Tessa Dongelmans